(eerder gepubliceerd op 30 augustus 2020 op Geloven met autisme)
Al een paar keer heb ik het genoemd, mijn angst voor God. Nu ook mijn poging om het in een blog te verwoorden. Zo lang ik me kan herinneren, heb ik altijd het gevoel gehad dat ik het niet goed deed, dat geloven. Niet altijd was dat even sterk, maar op de achtergrond bleef het altijd aanwezig. Ik twijfelde te veel, had te veel vragen, wist het allemaal niet zo zeker. En dat maakte me bang, want dat kon God toch nooit goed vinden?
Toen ik de diagnose autisme kreeg, ging ik na een tijdje ook zoeken naar informatie over geloven met autisme. Veel kon ik niet vinden, in ieder geval niet veel dat mij aansprak. Wel stuitte ik op een onderzoek van Hanneke Schaap-Jonker waarin ik o.a. las dat mensen met autisme meer dan anderen bang zijn voor God. En dat herkende ik. Het gaf ook wel rust om dat te lezen trouwens. Het vermindert het gevoel dat ik iets niet goed deed. Omdat in ieder geval een deel van mijn moeite met geloven door de autisme komt.
In het kort een paar conclusies uit het onderzoek.
Als je het vergelijkt met mensen zonder autisme, ervaren mensen met ASS minder positieve gevoelens ten opzichte van God en meer negatieve gevoelens, zoals angst en boosheid. Naarmate mensen meer sociale beperkingen ervaren, zijn ze meer angstig richting God. Dit hangt waarschijnlijk samen met een sociale angst. Ook hebben mensen met ASS behoefte aan structuur, concreetheid en tastbaarheid. Iets dat ze in relatie met God te weinig ervaren en dat ze onzeker maakt over God.
Bovenstaande angst en onzekerheid herken ik inderdaad bij mezelf. Zeker richting mensen met een bepaalde autoriteit, vooral als ze ook nog eens groot zijn of een luide stem hebben. En in mijn ogen is God het toppunt van autoriteit.
Daarnaast ben ik van nature behoorlijk perfectionistisch: het liefst doe ik alles 100% goed. En ja, wanneer doe je het bij geloven nou 100% goed? Kan dat eigenlijk wel? En wat gebeurt er als je fouten maakt?
Mijn angst hangt zeker ook samen met de verhalen uit de Bijbel over het laatste oordeel, over de hemel en de hel. Jezus die terugkomt en een selectie maakt van de mensen: zij die het goed gedaan hebben en zij die dat niet gedaan hebben. Waarbij ik altijd weer het gevoel heb dat ik het echt niet goed genoeg doe. Eigenlijk weet ik helemaal niet of er wel echt een hemel en een hel zijn straks na de dood. Maar de gedachte dat het zo zou kunnen zijn en dat ik het niet goed doe… denk dat het voor mij de belangrijkste reden is voor mijn angst voor God.
Er valt vast nog veel meer te zeggen over dit onderwerp, maar voor deze blog is het wel genoeg.