Eenzaamheid en contact

(eerder gepubliceerd op 5 juli 2020 op Geloven met autisme)

Eenzaamheid is een lastig begrip. En wordt nog wel eens verward met alleen zijn. Eenzaam zijn gaat echter veel verder. Ook als je niet alleen bent, kun je je eenzaam voelen.
Ik krijg nog wel eens de vraag waarom ik zo graag wil dat mensen mij begrijpen of begrip voor me hebben. En of ik niet eigenlijk bedoel dat ik mezelf wil kunnen zijn. Volgens mij kun je die twee niet los zien van elkaar en hebben ze allebei te maken met eenzaamheid.

Eenzaamheid is naar mijn mening juist het niet begrepen worden, het niet gekend worden in wie jij echt bent. Niet jezelf kunnen laten zien aan anderen, je misschien wel anders voor moeten doen om aansluiting te hebben. Eenzaamheid heeft in die betekenis alles te maken met niet begrepen worden en niet jezelf kunnen zijn.

Contact wil dus meer zeggen dan alleen maar letterlijk contact hebben. Het gaat om gezien worden, om gehoord worden, om mogen zijn wie jij ten diepste bent.
Trouwens: contact is zoveel meer dan een bezoekje of samen koffie drinken na de kerkdienst. Ook een kaartje, een mailtje, een appje is contact en minstens zo veel waard. Mensen laten op die manier weten dat ze aan je denken en hoe belangrijk is dat!

Wat goed is om te zeggen over de combinatie contact en autisme is dat veel mensen met autisme niet snel zelf het initiatief zullen nemen. Omdat ze niet goed durven, zich niet willen opdringen, niet goed weten hoe, het kan om veel redenen zijn. Maar, en dat geldt zeker voor mij, dat we niet zelf het initiatief nemen, betekent niet dat de behoefte er niet is. Ook wij hebben behoefte aan contact, aan gezelligheid, aan een luisterend oor. En willen er in de kerk graag volwaardig bij horen.

Wat ik vaak hoor is dat je niet eenzaam hoeft te zijn omdat God er voor je is. Dat we ons daarom nooit alleen hoeven te voelen. Eerlijk gezegd is het een opmerking waar ik weinig mee kan. Het zijn woorden die mij niet veel zeggen omdat het heel moeilijk is me daar iets bij voor te stellen. Want waar is God dan als je eenzaam bent? Hoe kun je iets van God ervaren?
Ja, je mag iets van God zien in anderen, maar dat is op zo’n moment natuurlijk een heel lastige. Als je niet de gemeenschap ervaart, niet het contact ervaart, waar is God dan? Of laat God je dan ook in de steek? Iets dat ik niet wil en kan geloven trouwens, maar ja… hoe zit het dan wel?

Begrijp me goed: dit is zeker geen verwijt naar anderen toe. Ik ben dankbaar voor de contacten die er wel zijn. Aan de andere kant is het wel iets dat gezegd mag worden. Eenzaamheid doet echt pijn en is verdriet dat er mag zijn. En dat lang niet altijd even goed begrepen wordt.